Audyty energetyczne i systemy zarządzania energią mogą być źródłem wielu korzyści dla firm, jeśli wykorzystają one ich szeroki potencjał. Dzięki tym środkom można osiągnąć niższe koszty operacyjne, zwiększoną produktywność, a także poprawić środowisko pracy i wiele więcej.
DEESME to 3-letni projekt (2020-2023), finansowany z programu Horyzont 2020. Zbudowano go na silnym konsorcjum naukowców, organizacji badawczych, firm konsultingowych i biur rządowych z Belgii, Bułgarii, Niemiec, Włoch, Holandii i Polski.
Projekt ma na celu:
- Ułatwienie transformacji energetycznej w przedsiębiorstwach poprzez wykorzystanie wielorakich korzyści efektywności energetycznej i systemów zarządzania energią
- Wsparcie w przygotowaniu i wdrożeniu polityk poprawy efektywności energetycznej w ramach Art. 8 EED
- Wzmocnienie wykorzystania wyników projektu DEESME po zakończeniu projektu poprzez aktywne wparcie we wdrożeniu proponowanych rozwiązań
Jak?
W ramach projektu zostaną zidentyfikowane dobre praktyki z programów krajowych, projektów UE i innych inicjatyw. Informacje te zostaną udostępnione organom krajowym. Udzielone zostanie im także wsparcie w ramach realizacji skuteczniejszej polityki i programów dotyczących audytów energetycznych i systemów zarządzania energią.
Projekt wspomoże MŚP w opracowywaniu i wdrożeniu modeli DEESME poprzez organizowanie inicjatyw informacyjnych i szkoleniowych, przeprowadzanie audytów energetycznych i wdrażanie systemów zarządzania energią, wykorzystując obowiązujące międzynarodowe standardy i poszerzone o koncept wielorakich korzyści efektywności energetycznej. Działalność DEESME będzie opierać się na najlepszych praktykach i zasadach opracowanych w odniesieniu do artykułu 8 Dyrektywy w sprawie efektywności energetycznej (EED) w celu promowania audytów energetycznych i systemów zarządzania energią.
Zorganizowane zostaną działania w zakresie podnoszenia świadomości i zaangażowania władz krajowych i przedsiębiorstw.
DEESME przewiduje zaangażowanie:
- 500 firm (w tym co najmniej 400 MŚP) w szkolenia z zarządzania energią – 100 na kraj,
- 50 firm, które przejdą audyt energetyczny,
- 25 firm, które przeprowadzi wdrożenie systemu zarządzania energią,
- 11 państw członkowskich i ich agencji, które opracują plany polityki, z których 6 otrzyma wsparcie we wdrożeniu tych planów,
- 2500 przedsiębiorstw uczestniczących w kampanii komunikacyjnej.
EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA W RAMACH POLITYKI UE: ARTYKUŁ 8 dyrektywy EED
Dyrektywa w sprawie efektywności energetycznej (EED) ustanawia wspólne ramy środków i wymagań mających na celu usunięcie barier rynkowych i promowanie efektywnego wykorzystania energii w podaży i popycie. Zawiera kluczowe przepisy związane z audytami energetycznymi i systemami zarządzania energią.
Państwa członkowskie UE (MS) są zobowiązane do dopilnowania, aby duże przedsiębiorstwa przeprowadziły audyt energetyczny lub wdrożyły system zarządzania energią, a jednocześnie powinny zachęcać małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) do tego samego. Państwa członkowskie powinny wdrożyć środki wsparcia, które pozwolą MŚP osiągnąć ich cele w zakresie oszczędności energii. DEESME udzieli im wsparcia nowymi propozycjami programów.
Co kraje muszą zrobić?
Każde z państw członkowskich wybrało indywidualne podejście do transpozycji wymogów do prawa krajowego i instrumentów wspierających przedsiębiorstwa (szkolenia, strony internetowe, telefony zaufania i systemy wsparcia finansowego). Wyzwania związane z wdrożeniem są zbliżone w tych krajach i obejmują identyfikację i zachęcanie odpowiednich firm oraz monitorowanie realizacji audytów. Istnieją różne sposoby radzenia sobie z wyzwaniami w poszczególnych państwach członkowskich, a niektóre są bardziej zaawansowane niż inne. DEESME będzie wspierać identyfikację i sprostanie tym wyzwaniom.
Czego decydenci mogą oczekiwać od DEESME?
DEESME będzie współpracować i wspierać władze krajowe (NA) i agencje energetyczne, które wdrażają i regulują programy krajowe. Agencje z 10 krajów zostaną zaangażowane w DEESME, aby dzielić się rozwiązaniami, wynikami i opiniami podczas wielu organizowanych wydarzeń. Ich zadaniem będzie również przełożenie wszystkich tych wyników na wytyczne lub regulacje skierowane do firm. Zostanie opracowanych 10 dokumentów dostosowanych do każdego z 10 krajów, zawierających wytyczne do wdrożenia, a także propozycje polityki i repozytorium krajowych mechanizmów wdrażania audytów energetycznych i systemów zarządzania energią.
Władze wszystkich 28 krajów UE i krajów stowarzyszonych będą również zaangażowane w działania upowszechniające. Będą miały możliwość wzmocnić swoje zdolności i uczyć się od innych.
Bezpośrednie wsparcie, w językach narodowych zostanie udzielone 6 uczestniczącym krajom w celu wdrożenia propozycji zmiany polityki.
Audyty energetyczne i systemy zarządzania
- Audyt energetyczny jest to ocena potrzeb energetycznych i efektywności energetycznej budynków i instalacji w organizacji. Wykorzystywany jest w celu wykrycia nieefektywności i zidentyfikowania ulepszeń, które należy wprowadzić w celu zwiększenia efektywności energetycznej. Przeprowadzony jest poprzez badanie inspekcyjne i analizę zużycia energii. Jest to często pierwszy krok poszukiwaniu możliwości ograniczenia wydatków na energię i śladu węglowego.
- System zarządzania energią (EMS) stanowią ramy praktycznych procedur i procesów (takich jak monitorowanie i kontrola) dla budynków lub organizacji, które mają na celu wdrożenie najlepszych praktyk związanych z efektywnością energetyczną i zużyciem energii, poprzez ustalanie i realizację celów energetycznych. Proces zarządzania energią rozpoczyna się od audytu energetycznego w celu znalezienia możliwości poprawy efektywności, a następnie wprowadza się go w życie za pomocą szeregu strategii, a następnie śledzi postępy wprowadzonych zmian. Wdrożenie systemu zarządzania energią z wykorzystaniem normy ISO 50001 zapewnia środki do walidacji podejścia opartego na najlepszych praktykach, jednocześnie pokazując zaangażowanie organizacji w zarządzanie i poprawę efektywności energetycznej.
Różnica między audytem energetycznym, a EMS polega na tym, że audyt jest jednorazową procedurą, a system zarządzania energią długoterminową strategią.
Co powinny zrobić firmy?
Przedsiębiorstwa powinny zbadać ich całkowite zużycie energii, przeprowadzając audyt energetyczny sprawdzający zużycie energii w budynkach, transporcie i instalacjach. Działania powinny wskazywać MŚP, jak wiele korzyści wynika z takiego audytu, a także jak jego faktyczna realizacja jest ułatwiona. Podejście DEESME obejmuje działania związane z podnoszeniem świadomości i budowaniem potencjału, aby stworzyć kulturę oszczędzania energii i zwiększyć zrozumienie jak wiele korzyści to niesie. Działania będą obejmować aktywne zaangażowanie personelu i kierownictwa przedsiębiorstw w opracowywanie kolejnych kroków do 2030 r., torując drogę do strategicznej wizji aż do 2050 r.
Mam status MŚP, co DEESME może dla mnie zrobić?
DEESME zapewni nowe podejście (określanie zakresu, metody) do audytu, które angażuje personel firm do tworzenia kultury wokół oszczędności energii i roli skutecznego zarządzania. Firmy będą angażowane bezpośrednio przez niektóre sieci partnerów, ale także poprzez instytucje współpracujące, takie jak stowarzyszenia firm handlowych, konsorcja i organizacje innych przedsiębiorstw oraz agencje energetyczne.
Firmy produkcyjne, stowarzyszenia i izby handlowe i przemysłowe, w sektorach takie jak przetwórstwo papieru, garbarstwo, odlewnictwo, hutnictwo, wytwórstwo mebli, tworzyw sztucznych, sektor mechaniczny itp. będą również zaangażowane w pomoc w powielaniu wdrożonych dobrych praktyk w innych przedsiębiorstwach.
DEESME zorganizuje sesje informacyjne i szkoleniowe, a także warsztaty (3 w każdym kraju) i wizyty, których celem będzie dotarcie do 500 uczestników. Umożliwi to podniesienie świadomości wśród przedsiębiorstw na temat wielorakich korzyści poprawy efektywności energetycznej. Zestawienie kluczowych zaleceń dotyczących ulepszenia programów krajowych zostanie opracowane na podstawie spotkań, biorąc pod uwagę TWOJĄ opinię. Zaangażowane będą także stowarzyszenia, federacje i inne kluczowe podmioty ze świata biznesu.
W celu zweryfikowania proponowanego podejścia do Systemów Zarządzania Energią (EMS), 20 firm z Włoch, Bułgarii, Polski i Niemiec otrzyma wsparcie w tworzeniu EMS poprzez testowanie modeli opracowanych przez DEESME. 50 firm otrzyma wsparcie w postaci audytu energetycznego wskazującego wielorakie korzyści efektywności energetycznej. Przygotowane zostaną narzędzia takie jak szablony, metody i procedury. 50 firm weźmie udział w testach w Bułgarii, Włoszech, Niemczech i Polsce.